"Vijf jaar geleden nodigde een kennis uit Hongkong me uit om een weekje op bezoek te komen. De vonk sloeg over. Enkele maanden later besloot ik terug te gaan. Ik leerde er mijn huidige vrouw kennen en was verkocht. Na zowat elke vakantiedag in Hongkong of België doorgebracht te hebben, hakten we vorig jaar de knoop door. Ik besloot de overstap te wagen. In januari stapten we in het huwelijksbootje.

Duidelijke hiërarchie

Hongkongers zijn erg assertief en ondernemend. Niet omdat ze er zin in hebben, maar omdat het de enige manier is om zich te manifesteren. Ze dromen bijna allemaal van een carrière als zelfstandige, wat ook volop gestimuleerd wordt door de overheid. Verder heb ik de indruk dat ze meer nood hebben aan een duidelijke hiërarchie. Tegenstrijdigheden, dubbelzinnigheden en nuance zijn niet aan hen besteed. Ironie of sarcasme moet je aankondigen of je opmerking gaat de mist in.

Ze hebben ook nood aan strak omlijnde bevoegdheden. Je merkt dat goed in de horeca. In een typisch Hongkongs café zijn taken als het toewijzen van een stoel, het opnemen van de bestelling, het klaarmaken van de bestelling, de aflevering en de afrekening uitgesplitst over evenveel personen. En dan heb ik het nog niet over de supervisors die dit in goede banen moeten leiden. Alles om het de klant naar de zin te maken en hem zeker niet te laten wachten of aanschuiven.

Toon en betekenis

In mijn vrije tijd leer ik Kantonees, het dialect van de zuidelijke provincie Guandong (ofwel Kanton) en ook het aangrenzende Hongkong en Macau. Belgen appreciëren het wanneer allochtonen de taal leren. Hier ligt het enigszins anders. Hongkong is, net zoals New York, een stad van inwijkelingen. Zolang je voldoende geld verdient, kraait er geen haan naar welke taal je spreekt. Meer nog, de meeste Hongkongers spreken goed Engels en raden het buitenlanders af om Kantonees te leren, wegens "te moeilijk".

Intussen begrijp ik waarom ze dit zeggen. Grammaticaal zit Kantonees best logisch in elkaar, maar de moeilijkheid zit hem in de toon waarmee je de lettergrepen moet uitspreken. Elk woord kan, afhankelijk van de toon, 6 tot 9 betekenissen hebben. Je moet dus niet alleen het juiste woord kennen, maar het ook correct uitspreken. Dit leidt al wel eens tot pijnlijke misverstanden. Zo heb ik ooit in een restaurant een darminfectie besteld. De ober liet me met uitgestreken gezicht weten dat darminfecties niet op het menu staan. <lacht>

Meer Europees dan Chinees

Hongkongers stellen het op prijs wanneer westerlingen voor zichzelf een bijkomende Chinese naam kiezen. Je kan die zelf proberen te bedenken, maar gezien het feit dat elke naam een subtiele en soms ongewilde bijbetekenis heeft, kan je je best laten adviseren. De keuze viel bij mij op 杜承軒, uitgeproken als Tao Seng-hin of kortweg ah-Hin. Zelf hebben de meeste Hongkongers naast hun officiële Chinese naam trouwens ook een Engelse naam, zoals Brian of Michael. Hun beweegreden is simpel: contact met het westen bevorderen.

Die openheid naar alles wat met het westen te maken heeft, zit erg diep. Ik heb de indruk dat Hongkongers zich meer Europeaan dan Chinees voelen. China mag zich dan wel in een snel tempo aan het ontwikkelen zijn, op dit moment is het nog altijd een pak exotischer. In die zin lijkt Hongkong me een ideale uitvalsbasis voor Westerse bedrijven die willen zakendoen met China. En voor een Belgische expat die net niet avontuurlijk genoeg is om zich in China te vestigen."

E-mail: stef@kityingstef.net