25.000 werkzoekenden kregen sanctie of signaal van VDAB

Werkzoekenden met een werkloosheidsuitkering of jongeren in beroepsinschakelingstijd die onvoldoende inspanningen doen om naar werk te zoeken, riskeren een sanctie of signaal van VDAB.

Werkzoekenden met een werkloosheidsuitkering of jongeren in beroepsinschakelingstijd die onvoldoende inspanningen doen om naar werk te zoeken, riskeren een sanctie of signaal van VDAB. In 2020 kregen 25.394 werkzoekenden zo'n sanctie of signaal. Dat is 8,5% van het totaal aantal werkzoekenden van wie VDAB in dat jaar het zoekgedrag opvolgde. Door de gevolgen van de coronacrisis ligt dat aantal lager dan in de voorbije jaren.

In 2020 kregen 10.405 werkzoekenden een sanctie van VDAB. Daarnaast kregen 14.989 werkzoekenden en jongeren in beroepsinschakelingstijd een signaal. Zo'n signaal is niet vrijblijvend, maar een formele verwittiging. VDAB combineert de bemiddeling en de controle van het zoekgedrag van werkzoekenden. Dat geeft bemiddelaars de mogelijkheid om tijdens de begeleiding een formele verwittiging te geven wanneer ze zien dat het dreigt mis te lopen. 

VDAB volgde het zoekgedrag van 293.811 werkzoekenden op in 2020. 8,5% van hen kregen een sanctie of signaal. Vorig jaar lag dat percentage op 11,5%. Volgens VDAB is het verschil volledig te wijten aan de gevolgen van de coronacrisis.

In de eerste twee maanden van 2020 ontving de controledienst van VDAB het hoogst aantal dossiers sinds 2016, het jaar waarin VDAB de controlebevoegdheid overnam van RVA. Maar in de maanden die daarop volgden, is de impact van de coronacrisis duidelijk voelbaar. Tussen 17 maart en eind mei werden de locaties van VDAB noodgedwongen gesloten en lagen de activiteiten van de controledienst stil. 

De gesprekken die de controledienst heeft met werkzoekenden, moeten fysiek kunnen doorgaan. Anders zijn ze juridisch niet geldig. De gesprekken die tijdens die twee maanden niet konden doorgaan, werden later allemaal ingehaald. VDAB onderzoekt mogelijkheden om het controleproces te digitaliseren, maar benadrukt dat het belangrijk blijft dat iedereen, ook werkzoekenden die minder of niet digitaal vaardig zijn, de kans behoudt om een belangrijk gesprek in persoon te voeren.

Vanaf juni opende VDAB zijn locaties opnieuw, in beperkte bezetting en met respect voor de geldende corona-maatregelen. Thuiswerk bleef de norm. Werkzoekenden werden hoofdzakelijk digitaal bemiddeld. Enkel gesprekken die niet op afstand gevoerd konden worden, konden op een locatie doorgaan. Dat maakte het mogelijk om werkzoekenden die te weinig inspanningen deden in het jobzoektocht, uit te nodigen op een locatie. In het tweede en derde kwartaal steeg het aantal dossiers voor de controledienst daardoor terug gestaag. Maar door de tweede lockdown in oktober daalde dat aantal opnieuw. In totaal ontvingen 25.393 werkzoekenden vorig jaar een sanctie of een signaal van VDAB. 

De redenen voor een sanctie of signaal kunnen verschillen. Het grootste aandeel is te wijten aan het niet komen opdagen op een afspraak. Werkzoekenden die zonder geldige reden niet ingaan op een aangetekende afspraak op een locatie, worden doorverwezen naar de controledienst van VDAB. Het aandeel van dit type daalde van 86% in 2016 naar 72% in 2020. Dit is een positieve evolutie en kan betekenen dat werkzoekenden meer aanwezig zijn bij de opvolggesprekken bij de bemiddelaar. Het aandeel dossiers omwille van het onvoldoende meewerken aan de voorgestelde acties, nam dan weer toe. 

Wim Adriaens, gedelegeerd bestuurder VDAB: 'We blijven volop inzetten op bemiddeling, op afstand zoals de corona-maatregelen het voorschrijven, maar waar nodig doen we dat op afspraak in één van onze locaties. We blijven ook inzetten op de kwaliteit van de bemiddeling, inclusief de opvolging van het zoekgedrag, weliswaar binnen de mogelijkheden die de huidige situatie ons toelaat.'

 

Informatie over het proces na inschrijving: vdab.be/na-inschrijving/uitkering 
Informatie over rechten en plichten: vdab.be/rechtenenplichten/plichten 

Een vraag?

Woordvoerder Joke van Bommel

Vragen als journalist

Joke van Bommel - woordvoerder