'Laat maar, dat begrijp je toch niet!' of 'Speel je weer het slachtoffer?'. Vaak hebben we de neiging om dit soort opmerkingen te rationaliseren: we zeggen tegen onszelf dat ze niet slecht bedoeld zijn of dat we te gevoelig zijn.
Volgens experts lieg je jezelf iets voor: het is perfect normaal dat zulke opmerkingen je raken.
Bezorgt een opmerking je een onbehaaglijk of akelig gevoel, dan overschrijdt ze je persoonlijke grens en is ze 'subtiel agressief'. Ook al heeft diegene die ze geeft het niet verkeerd bedoeld en flapte hij er gewoon iets uit.
Verschillende soorten
Er bestaan heel wat vormen van subtiele agressie. Dit zijn de meest voorkomende.
- Je gesprekspartner geeft verborgen kritiek.
Bijvoorbeeld: 'Leuke foto van je kinderen, alleen jammer dat jij ongelukkig kijkt'. - Je gesprekspartner wijs je op een negatieve eigenschap.
Bijvoorbeeld: 'Jij bent nu eenmaal niet zo sociaal'. - Je gesprekspartner ontneemt je het recht op jouw beleving.
Bijvoorbeeld: 'Je bent te gevoelig'. - Je gesprekspartner bepaalt wat wel en niet besproken mag worden.
Bijvoorbeeld: 'Stop er nu eens over!'. - Je gesprekspartner geeft je een negatieve evaluatie.
Bijvoorbeeld: 'Wat zie je er moe uit vandaag!'. - Je gesprekspartner tempert je enthousiasme.
Bijvoorbeeld: 'Dat gaat je toch niet lukken'.
Te perplex om te reageren
Hoe ga je best om met subtiele agressie? Drie tips.
- Neem het jezelf niet kwalijk dat je niet onmiddellijk reageert.
Het is normaal dat je op het moment zelf te verrast bent om te reageren. De meeste mensen klappen dicht of veranderen van onderwerp. Soms besef je ook pas achteraf dat de ander iets zei dat jou heeft geraakt. - Blijft de opmerking door je hoofd spoken? Breng de opmerking ter sprake en leg uit hoe je je erbij voelde.
- Wacht tot je je gesprekspartner opnieuw ziet of bel hem op, en breng de opmerking ter sprake. Herhaal wat hij gezegd heeft en leg uit hoe je je erbij voelde. Bijvoorbeeld: 'Dat kwetste me' of 'Ik vond dat vervelend'. Rond af met een vraag: 'Snap je dat?' of 'Kan je je dat voorstellen?'. Zo geef je hem de kans om te reageren. Daarna kan je eventueel een verzoek doen: 'Wil je dat alsjeblieft niet meer doen?'.
- Bevatte de opmerking verborgen kritiek? Concretiseer de woorden van de ander. In het geval van het netwerkevent kan je bijvoorbeeld zeggen: 'Bedoel je dat ik de mensen afstoot?' De kans is groot dat je collega zal zeggen dat ze het niet zo bedoelde.
- Trek je conclusies.
Reageert je gesprekspartner op een negatieve manier en zegt hij dat je zeurt of overdrijft? Dan weet je dat hij geen respect heeft voor je grenzen en dat je beter wat meer afstand houdt.