Anne is teamleider bij de Vlaamse overheid. Ze vertelt: “Voor mij past werken zonder prikklok bij een frisse overheid waar de focus niet ligt op werkuren tellen, maar op doelstellingen realiseren. Toen ik via de personeelsdienst hoorde dat mijn team kon deelnemen aan een proefproject waarbij de prikklok tijdelijk afgeschaft werd, was ik er meteen voor te vinden. En ik was niet de enige: mijn hele team wou het een kans geven. Ik moet er wel bij zeggen dat iedereen er op elk moment weer kon uitstappen als het toch niet bleek mee te vallen.”
Goede afspraken
Wat hield het proefproject concreet in? Ester, een teamlid van Anne, legt uit: “Het kwam er op neer dat we zelf mochten kiezen wanneer we ’s morgens aankwamen en wanneer we ’s avonds naar huis vertrokken. De regel was wel dat als je minder dan een halve dag aanwezig was, je een halve dag vakantie moest nemen. Uiteraard mocht je ook zo lang werken als je wou, maar je kreeg geen ‘recup’ meer voor de extra uren. Werkten we vroeger meer dan 7.36 uur per dag, dan werd dit geregistreerd en konden we die uren gebruiken om vrijaf te nemen. Nu was dit niet meer het geval.”
Om ervoor te zorgen dat iedereen wist wie wanneer werkte, gebruikte het team van Anne een elektronische agenda. Anne: “Om een goede dienstverlening te garanderen, moet je duidelijk communiceren over wie wanneer aanwezig is, en wie niet. Ik vroeg aan mijn teamleden om minstens een dag op voorhand in de elektronische agenda aan te duiden vanaf wanneer ze ’s morgens beschikbaar waren en tot hoelang. We deelden die agenda met alle teams waar we mee samenwerkten. Zo was iedereen meteen op de hoogte.”
De evaluatie
En dan de vraag van een miljoen: is werken zonder prikklok echt een aanrader? Volgens Anne wel. Ze ziet alleen maar voordelen. Ze somt op: “Doordat medewerkers zelf hun werkuren kunnen kiezen, voelen ze zich meer betrokken en doen ze extra hun best om hun doelen te bereiken. Kortom: ze presteren beter. Ze moeten ook intensiever communiceren om goede afspraken te maken waardoor ze een hechter team worden. Een ander pluspunt is dat de personeelsdienst de aanwezigheden van de werknemers niet meer moet controleren. Hierdoor komt er tijd vrij die ze kunnen investeren in zaken die het personeel echt ten goede komen.”
Ook de teamleden van Anne zijn positief: geen enkel van hen stapte vroegtijdig uit het project. Maar ze maken wel enkele kanttekeningen. Ester vertelt: “Toen we met het experiment begonnen, had ik op sommige dagen heel veel werk en op andere dagen was het minder druk. Door te werken zonder prikklok kon ik flexibeler omgaan met mijn werkuren. Die vrijheid was heel leuk. Maar na verloop van tijd kreeg ik andere taken waardoor ik het doorlopend druk had. Mijn teamleider beloofde me om voor versterking te zorgen, maar dat was niet op enkele weken in kannen en kruiken. Daardoor was later beginnen of vroeger stoppen een hele poos niet meer aan de orde. In die periode kon ik dus niet meer genieten van de voordelen van het systeem. Tegelijkertijd bleef ik vaak langer werken om mijn werk gedaan te krijgen, maar daar werd ik niet meer voor beloond. Op dat moment miste ik de objectieve weergave van mijn werkuren. Toen zag ik zwart op wit hoeveel overuren ik had, en kon ik ze later opnemen.”